یکی از بهترین ابزارهای شیطان برای منحرف نمودن انسان از مسیر کمال همان امیال جنسی می باشد ، به همین دلیل برای به انحراف کشاندن هر گروه از انسان ها در موقعیت های مختلفی که دارند روش های خاص خود را به کار می بندد ؛ به این معنا که روش شیطان برای به انحراف کشاندن امیال جنسی زنان با مردان متفاوت است و همینطور روش او برای به انحراف کشاندن افراد مجرد با افراد متأهل فرق می کند و حتی روش هایی که شیطان برای انحراف افراد در سنین مختلف به کار می بندد با یکدیگر متفاوت است .

چند نکته هست که میتواند انسان را در«نه» گفتن به شیطان یاری نماید .

نکته اول: شیطان دشمن قسم خورده انسان هاست

شیطان به عزت خداوند متعال قسم یادکرده که تمامی انسان ها را به گمراهی بکشاند و گفته است «فَبِعِزَّتِکَ لَأُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعینَ» (1) بنابراین چگونه می توان از یک دشمن قسم خورده توقع خیر خواهی داشت و به خواسته های وی جواب آری داد .

خداوند متعال نیز در آیات متعددی از قرآن کریم به صراحت نسبت دشمنی شیطان هشدار داده  و از انسان ها خواسته است که همانگونه که شیطان با انسان دشمنی می کند آنها نیز با شیطان دشمنی نموده و از وی پیروی نکنند

شاید بارها این آیات را شنیده باشید اما هنگام عمل فراموش میکنید در موقعیت گناه قرار دارید بی توجه به دشمن قسم خورده عنان اختیار به دستش میدهیم و میرویم برای مثال اگر به شما بگویند ماری خطرناک در این اتاق است هرگز پا درون آن اناق نمیگذارید حتی به اجبار از مار اجتناب میکنیم از یک حشره هم همینطور اما از دشمن قسم خورده غافلیم مثلا میدانیم در فلان مکان پایمان را بگذاریم حتما گناهی از ما سر میزند وجدان ما هشدار میدهد ناشنیده میگیریم دینمان هشدار داده ناشنیده میگیریم و دلباخته وسوسه شوم شیطان سرمایه وجود را به گند گناه می آلاییم . 

نکته دوم: شیطان قدم به قدم انسان را فریب می دهد لذا در همان قدم اول باید به او «نه» گفت .

خداوند متعال از برنامه های شیطان تعبیر به « خطوات » نموده و می فرماید : یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّیْطانِ وَ مَنْ یَتَّبِعْ خُطُواتِ الشَّیْطانِ فَإِنَّهُ یَأْمُرُ بِالْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ (2) ؛ اى کسانى که ایمان آورده‏اید! از گامهاى شیطان پیروى نکنید! هر کس پیرو شیطان شود(گمراهش مى‏سازد، زیرا) او به فحشا و منکر فرمان مى‏دهد!

جمله «خطوات الشّیطان» (گام هاى شیطان) گویا اشاره به یک مسأله دقیق تربیتى دارد، و آن این که انحراف ها غالبا بطور تدریج در انسان نفوذ مى‏کند، وسوسه‏هاى شیطان معمولا، انسان را قدم به قدم و تدریجا در پشت سر خود به سوى پرتگاه مى‏کشاند، لذا قرآن مى‏گوید: از همان گام اول باید به هوش بود و با شیطان همراه نشد!(3)

حال جوانی را تصور کنید که تحت فشار میل جنسی است و میخواهد طبق دستور دینش خویشتن داری کند و خود را آلوده نسازد اینجاست که جناب ابلیس پیدایش میشود .این جوان بایدها و نبایدها را هم به خوبی میداند ، مثلا باید نگاهش را کنترل کند نباید تنها باشد نباید خود را در نقطه تحریک قرار دهد اما مگر این شیطان میگذارد شروع میکند به وسوسه یک نظر که گناه نیست قوه توهم و تخیل شخص را به کار می اندازد خلاصه یک نظر همان و عنان گسستن حیوان نفس هم همان قدم به قدم شخص را میبرد تا لبه پرتگاه و دوباره وسوسه تا سقوط در ته منجلاب حیوانیت . اگر گول همان یک نظر را نمیخورد الآن راهی را نرفته بود که جبرانش عمر صد ساله و ریاضتی جانکاه بطلبد .

جوانان عزیز دقت داشته باشند به این آیات نورانی شیطان لحظه ای از ما غافل نیست ما چرا در خواب غفلتیم ؟ در واقع دفع دشمن شیطان نفس از همان خاکریز اول است. قرآن مجید در وصف پارسایان مى‏فرماید: «ان الذین اتقوا اذا مسهم طائف من الشیطان تذکروا فاذاهم مبصرون ؛ پرهیزگاران چون گرفتار وسوسه شیطان شوند هماندم متذکر (یاد خدا) شده وبصیرت یابند»، (4)

نکته سوم: توکل به خدا را نباید فراموش کرد

اساتید اخلاق شیطان را به سگ چوپان تشبیه نموده و گفته اند : شما با شیطان مانند مرد غریبى که از دست سگ چوپان به صاحب او پناه مى‏برد باشید، هر گاه سگ چوپان به مرد غریبى حمله مى‏کند و مى‏خواهد او را گاز بگیرد مرد غریب به صاحب سگ پناه مى‏برد. لذا هر گاه شیطان نزد شما آمد و خواست وسوسه کند و از راه منحرف سازد ، شما هم به خداوند پناه ببرید و از او یارى بجوئید خداوند هم حق را بر باطل نیرو مى‏دهد و از مظلوم یارى مى‏کند و در قرآن فرموده: «إِنَّهُ لَیْسَ لَهُ سُلْطانٌ عَلَى الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَلى‏ رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ». (5) ؛ شیطان تسلط پیدا نمى‏کند بر کسانى که ایمان بیاورند و به خداوند توکل کنند. (6)

بسیاری از انسان ها برای توجیه خود میگویند شیطان بسیار قوی است مگر میشود در مقابلش مقاومت کرد ؟ باید به ایشان عرض کنیم چرا نمی شود؟خدا قویتر است یا شیطان تو توکل کن و همت خداوند هم یاری میکند این همه انسان های شریف که در امتحان های سخت قرار گرفتند و سربلند بیرون آمدند چرا آنان را الگوی خود قرار نمی دهید؟

نکته چهارم : از نماز و روزه به عنوان دو ابزار مهم جهت « نه » گفتن به شیطان استفاده نمائید .

خداوند متعال می فرماید : یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرینَ (7) ؛ اى افرادى که ایمان آورده‏اید! از صبر(و استقامت) و نماز، کمک بگیرید! (زیرا) خداوند با صابران است.

و همانگونه که در تفاسیر ذکر شده امام صادق علیه السلام مراد از صبر در این آیه را روزه بر شمرده و با استناد به همین آیه ، توصیه نموده اند به هنگام فرود آمدن گرفتاری ها و مشکلات اقدام به روزه گرفتن نمائیم (8)

بنابراین علاوه بر اینکه برنامه ای را برای روزه گرفتن در دستور کار خود قرار می دهید هرگاه وسوسه و خیالات شیطانی موجب تشویش خاطر شما گردید به سرعت اقدام به خواندن نماز نمائید چراکه «إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ لَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ ما تَصْنَعُونَ »(9) و نماز را برپا دار، که نماز(انسان را) از زشتی ها و گناه بازمى‏دارد، و یاد خدا بزرگتر است؛ و خداوند مى‏داند شما چه کارهایى انجام مى‏دهید!

میل جنسی سرکشترین غریزه وجودی بشر است و برگ برنده شیطان، بسیاری از بدبختی های نسل بشر نتیجه استفاده نادرست از این غریزه است افراط ها و تفریط هاست که آن را به بیراهه گناهان می کشاند.

بسیاری از علمای اخلاق روزه و گرسنگی کشیدن را برای تعدیل این غریزه پیشنهاد کرده اند و ذکر گفتن مداوم و تلاوت قرآن هم بسیار مجرب است . البته به شرط عمل و مدوامت که اگر اینگونه باشد شیطان شکست خورده این میدان است .

نکته پنجم: اینکه که بدانید عالم محضر خدا است،

از بهترین راه های« نه » گفتن به شیطان این است که به هنگام گرفتار شدن در دام شیطان به یاد آوریم عالم محضر خدا است، تمامی اشیاء ظرف علم خداوند است و خدای متعال از پس همه اشیایی که در پیرامون شما وجود دارد، به شما نگاه می کند و همچنین گناه انسان هر چند به صورت پنهانی از دید و اطلاع معصومین(ع) و ملائکه پنهان نیست و باعث می شود که آبروی انسان نزد ایشان و ملائکه از بین برود و آدمی خفیف و خوار گردد.

وقتی وسوسه های شیطان از پس هم میرسد شما هم خداوند را در نظر آورید که ناظر شماست نعمت های بی حدش را بشمارید ببینید آیا این انصاف است که بزرگی و عظمتش و الطاف بی بدیلش را برای لحظه ای هوس بی ارزش نادیده بگیرید آیا این بی شرمی و گستاخی تمام نیست ؟

نکته ششم: برای نه گفتن به شیطان باید راههای نفوذش را بست

خوردن مال حرام ، چشم چرانی (اعم از دیدن فیلم و عکس و ....)، گوش دادن به موسیقی های تحریک کننده و حرام ، مطالعه مطالب تحریک کننده ، عدم رعایت ضوابط شرعی در نوع ارتباط بادیگران ( اعم از محل کار ، دوستان و روابط فامیلی ) و .... همه و همه از مقدمات و راههای نفوذ شیطان در امیال جنسی می باشند که با بستن این راه ها به راحتی می توان به شیطان « نه » گفت .

نکته هفتم: مهمترین راهکار نه گفتن به شیطان آری گفتن به خدا است، بنابراین هیچگاه نباید به خداوند متعال و دستوراتش پشت کرد

حضرت امام صادق علیه السّلام مى‏فرماید که: تسلّط نمى‏یابد شیطان بر آدمى و زور نمى‏آورد بر او به وسوسه کردن، مگر در وقت اعراض کردن او از ذکر الهى و سهل‏گرفتن عظمت و بزرگوارى خداى تعالى و غافل شدن از مناهى، و خاطر نیاوردن اطّلاع جناب الهى بر ظاهر و باطن وى، (10)

بنابراین اگر می خواهید به راحتی از دست شیطان خلاصی یابید دستورات اولیه الهی یعنی انجام واجبات ( همچون نماز و روزه و ... ) و ترک محرمات را سرلوحه زندگی خود قرار دهید .

نکته هشتم : در روایات معصومین علیهم السلام دستوراتی جهت ایمن ماندن از شر شیطان بیان گردیده که در اینجا فقط به آدرس دو مورد که در کتاب شریف مفاتیح الجنان آمده اشاره می نمائیم .

1- مفاتیح الجنان / بخش باقیات الصالحات / ادعیه صباح و مساء / هفدهم

2- مفاتیح الجنان / بخش باقیات الصالحات / تعقیبات مشترکه /هشتم